Otuz Esas

Salı

(1) Bilgili ve kültürlü olacaksın. Bildiklerin, inandıkların, yaptıkların doğru olacak. Bilgi ve kültürün faydalı ve değerli olanına sahip olacaksın. Bilgi ve kültürün büyük bir güç olduğunu, sahibini güçlü ve üstün kılacağını bileceksin.

(2) İyi ahlâklı, faziletli, yüksek karakterli olacaksın. Yapmakla, işle, hareketle ilgili her şeyin iyi olacak. İyi insan, iyi vatandaş, iyi dindar olacaksın.

(3) Güzelliği sevecek, güzel olacak; dünyanın, toplumun, çevrenin güzel olması için çalışacaksın. Çirkinliklere karşı olacaksın. Evin, dekorasyonun, yaşama tarzın, konuşman, giyim-kuşamın, yazman, insanlarla ilişkilerin hep güzel olacak.

(4) Yalan söylemeyeceksin ve yalanı sevmeyeceksin. Ya doğru söyleyecek ve yazacaksın, yahut susacaksın. Yalanın saltanatına karşı olacaksın. Yalanlara inanmayacaksın. Ülkeni, halkını, devletini yalanlardan korumak azmine, şuuruna ve aksiyonuna sahip olacaksın.

(5) Emanetlerin hakkını vereceksin. Canını, malını, servetini, çocuklarını, işini, ticaretini, memuriyetini, mevkiini, makamını, yapman istenilen işi bir emanet olarak bileceksin. Ehil ve layık olmadığın, yapamayacağın hiçbir vazifeyi kabul etmeyeceksin. Mutlaka verilirse, bütün gücünle, bütün varlığınla onun hakkını vermek, başarılı olmak için çalışacaksın. Emanetlere hıyanetin en büyük alçaklık ve şerefsizlik olduğunu çok iyi bileceksin. Bu ülkenin, bu halkın, bu devletin bugünkü kötü hale, emanetlerin ehline verilmemesi ve emanetlere hıyanet edilmesi yüzünden geldiğini bileceksin.

(6) Haram yemeyeceksin. Ülkenin, halkın, devletin, belediyelerin, şahısların haklarını gayr-i meşru olarak zimmetine geçirmeyeceksin. İhalelere fesat karıştırmayacaksın. Karıştıranların karşısında olacaksın. Onları desteklemeyeceksin. Kamu hizmetlerinin kötü bir şekilde yapılmasına muhalif olacaksın.

(7) Kesinlikle haram olduğu bilinen kazançlardan kaçtığın gibi, şüpheli kazançlara da uzak kalacaksın.

(8) Müsriflerden (savurganlardan) olmayacak, kanaat ve iktisat ile yaşayacaksın. Servetin müsait de olsa lüksten, gösterişten, saçıp savurmaktan, aşırı tüketimden uzak duracaksın. Orta, dengeli bir hayat süreceksin. İhtiyaçlarını ve masraflarını çoğaltmayacaksın. Evde, ev döşemesinde, otomobilde, giyim-kuşamda, yeme-içmede, gezip tozmada, tâtil yapmada mâkul ve meşrû sınırları aşmayacaksın. Yediğin her fazla lokmanın, yaptığın her aşırı masrafın başkalarının hakkını yemek olduğunu bileceksin.

(9) Âdil kanunlara uyacaksın. Âdil olmayan kanunların değiştirilmesi için medenîce çalışacaksın.

(10) Kadın ve kızlara saygı göstereceksin. Onların namus, şeref, iffet ve haysiyetlerini kendi annenin, kendi eşinin, kendi kızının, kendi yengeninkiler gibi koruyacaksın. Milletinin kadın ve kızlarına seks aracı, fâhişe, haram şehvetlerin tatmini için âlet olarak bakmayacaksın. Kadın ve kızların iffet ve namuslarını kutsal bileceksin.

(11) Söz verirken, vaadde bulunurken çok dikkat edeceksin. Söz verirsen, mutlaka yerine getireceksin. Sözünü tutmamanın büyük münâfıklık olduğunu bileceksin.

(12) Fütüvvet ehli, yâni gönül yiğidi olacaksın. Özel ve toplumsal hayatında, işinde, ticaretinde, memuriyetinde, insanlarla münasebetlerinde, komşuluğunda çok yüksek bir ahlâk ve fazilet sergileyeceksin.

(13) Kötülüğü iyilikle, düşmanlığı sevgi ile, fitneyi affederek yok etmeye çalışacaksın. Bu yolda sabr edeceksin, uzun ve yorucu meşakkatler çekmeyi göze alacaksın. Kemliğe kemlikle mukabele etmeyeceksin.

(14) Komşularına akrabalarından ve yakınlarından fazla ilgi, şefkat, dostluk göstereceksin. Onların gönüllerini alacaksın. Onlara, elinden geldiği kadar ikram edeceksin. Bu suretle toplumsal barışı ve millî mutabakatı sağlamaya çalışacaksın. Komşuların senin için “Bu zat bizim koruyucu meleğimiz…” diyeceklerdir.

(15) Çocuklarını iyi yetiştireceksin. Onların iyi ve gerçek dindar, iyi vatandaş, iyi insan olmaları için ne yapmak lazımsa onları yapacaksın. Çocuklarını şımarık, küstah, terbiyesiz, edepsiz, isyankâr, muzır olmaktan koruyacaksın. Yeni nesiller iyi yetişmezse bu memleketin, bu devletin batacağını bileceksin.

(16) Parayı, maddeyi, serveti bir değer olarak kabul etmeyeceksin. Bunları birer emanet, vasıta olarak göreceksin. Parayı değer olarak kabul etmenin büyük bir sapıklık olduğunu bileceksin.

(17) Zevk için öldürmenin iyi ve uğurlu bir şey olmadığını bileceksin ve zevk için avcılık ve balıkçılık yapmayacaksın.

(18) Nefsini en büyük düşmanın olarak bileceksin ve onu terbiye edip dizginlemek için ne yapman gerektiğini öğreneceksin ve bu öğrendiklerini hayata uygulayacaksın. Nefsin en alt ve en kötü derecesi olan “Nefs-i emmâre”den kurtulup mânen yükselmek için uygun plan ve programla, ehliyetli bir hocanın idaresinde tâlim yapacaksın.

(19) Övgülerden hoşlanmayacaksın, insanların seni övmelerini istemeyeceksin. Doğru ve haklı da olsalar övgülere sevinmeyeceksin.

(20) Yergilere üzülmeyeceksin. Sana yöneltilen tenkitler doğru ise kabul edecek ve kendini düzeltmeye çalışacaksın.

(21) Dalkavukluk, pohpohçuluk, yalakalık yapmayacaksın.

(22) Olumlu muhalefet yapmak şartıyla muhalif olacaksın.

(23) Hakkını veremeyeceğin, şükrünü eda edemeyeceğin nimetlere ve zenginliklere tâlip olmayacaksın.

(24) Az yiyecek, az uyuyacak, az konuşacaksın.

(25) Kötülüğü uzaklaştırmanın, iyi ve faydalı bir şey elde etmekten yeğ olduğunu bilecek ve ona göre hareket edeceksin.

(26) İkisinden birinin mutlaka zorunlu olarak yapılması gereken iki kötüden, daha az kötü olanını seçeceksin.

(27) Dünyayı kendin ve çocukların için sahte, yalancı bir cennet haline getirmek için boşuna çabalamayacaksın. Bu fanîlik âlemini bir sınav yeri olarak bileceksin. Burada ektiğinin mahsulünü sonsuzluk âleminde biçeceğinin şuur ve idrakinde olacak ve ona göre yaşayacak ve davranacaksın.

(28) Yaptığın bütün iyilik ve kötülüklere şâhit olan ve bunları yazan iki kâtibin olduğunu asla ve bir an bile hatırından çıkartmayacaksın. Yaptıklarının hesabını vereceğini çok iyi bileceksin. İyiliklerinin kat kat, kötülüklerinin misliyle karşılığını göreceğinden en ufak bir şüphen bile olmayacaktır.

(29) İnsan yapısı sapık ve bozuk ideolojilerden uzak duracaksın. Sağlam ve evrensel bilgiye, hikmete, nizama bağlanacaksın.

(30) Birtakım lüks ve modern eşya, cihaz, âlet ve vasıtaların seni yükselteceği kuruntusundan uzak duracaksın. İnsanı insan yapan, yücelten değerlerin, ilim, irfan, kültür, hikmet, ahlâk, fazilet, yüksek karakter, fütüvvet, hayır hasenat yapmak, iyiliği desteklemek, kötülüğü kösteklemek gibi şeyler olduğunu bileceksin. 25 Mayıs 2005